ILLUMI*nations*
A text on Marias' Papacharalambous work by curator & art historian Maria Kenanidou
Ελληνικό κείμενο | English text |
Η πρόταση της Μαρίας Παπαχαραλάμπους στο γενικό πλαίσιο της 54th International Art Exhibition ILLUMInazioni – ILLUMInations, αποτελεί μια εικαστική διαπραγμάτευση του κοινού πανανθρώπινου ζητήματος της αναζήτησης ευτυχίας ως εννοιολογικής ενοποίησης των εθνών (nations), με την πραγμάτωσή της ως διαδικασία αυτοφωτισμού. Με συνδετικό ιστό τον ουμανισμό της, τα έργα της, αναδύουν την ποιητική της μνήμης, κοινή και υπαρκτή μέσα από το πολυπολιτισμικό αμάλγαμα των εθνών παρόλες τις διαφοροποιήσεις, την ετερογένεια και τις κατακερματιστικές αντιλήψεις πρόσληψης την έννοιας της ευτυχίας ως φωτισμό, αυθυπέρβαση, αλληλοπεριχώρηση και ενεμπόδιστα απελευθερωμένη επικοινωνία προσώπων. Η τέχνη της ως αντίδοτο, ως μέσο αντίστασης απέναντι στη παθολογία της culture of fear, δεν είναι υπερκοσμική ούτε μελλοντολογική ούτε εσχατολογική, αλλά είναι καθαρά ενδοκοσμική. Στοχεύει την αυξημένη άσκηση κοινωνικού ελέγχου, μέσω της χειραγώγησης της πληροφορίας, έτσι ώστε να δικαιολογήσει τις κοινωνικο-πολιτικο-οικονομικές ανάγκες και επιταγές της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας. Θέτει υπό αμφισβήτηση τις συνήθεις συμβάσεις και εισβάλει στον κοινωνικό χωροχρόνο, επιθυμώντας να ενεργοποιήσει τον μη συνειδητό μηχανισμό κατασκευής της καθημερινής πραγματικότητας του θεατή, ενάντια στη προκατασκευασμένη έννοια της φαινομενικής υπονομευτικής και μονότονης προβλεψιμότητας. Τον εισάγει σε μια εμπειρία εμβύθισης, μία διεπαφή, η οποία συνδυάζει διαφορετικά τεχνικά συστήματα που αντικαθιστούν ή επαυξάνουν την ανάδραση σε μία ή παραπάνω αισθήσεις, πολύ -αισθητικά, βασισμένα στη όραση και την ακοή. Προτείνει «την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν» την λύση των δεσμών της αλληγορίας του σπηλαίου της Πολιτείας του Πλάτωνα, ώστε να βγεί χωρίς φόβο στο φως, να κάνει ελεύθερα τις επιλογές του στον παρόντα χρόνο, χωρίς αυτές να επηρεάζονται από τυχόν περιοριστικές συνθήκες της ζωής του στο παρελθόν, από εμπειρία απουσίας νοήματος. Ταυτίζεται με την αντίληψη του Πλάτωνα που υποστηρίζει ότι με την καλλιέργεια του λογικού και της κρίσεως, με τη γνώση, μπορούμε να φθάσουμε στην αντίληψη του αγαθού και στην ευτυχία. Επιχειρεί μια εικαστική διερεύνηση του ψυχοδιανοητικού επίπεδου του θεατή με εκπαιδευτικό τρόπο προτείνοντας την αυτοεκπαίδευσή του, ως φάση της συνειδητοποίησης και βιωματικής υπέρβασης της αδράνειας της απάθειας και της ακηδίας. Με αυτοβιογραφικές εκκινήσεις προκαλεί προσφέρει εναύσματα για στιγμές διαύγειας, όπου μπορούν να μας οδηγήσουν στη συνειδητοποίηση της επιτακτικής ανάγκης για αλλαγή του τρόπου ζωής μας, με μια πιο αυθεντική ουσιαστική προσέγγιση πραγμάτων, απορρίπτοντας τους υλιστικούς στόχους ζωής ως τρόπους διαφυγής-απόδρασης από την ιδέα ότι είμαστε θνητοί καθώς η ευτυχία του ανθρώπου δεν δεσμεύεται από την ύλη ή τον χώρο. Ευτυχία, ως άρνηση της εμπάθειας, της αλλοτρίωσης της υπαρκτικής αυτοτέλειας του προσώπου, των συμβατικών, ουτοπικών εξωραϊσμών και των ιδεαλιστικών ψευδαισθήσεων, των κοινωνικών συμβατικοτήτων και της ένοχης αστικής ευπρέπειας, ως κατάφαση στην αλήθεια του ανθρώπου, στις φανερές και κρυμμένες αντιστάσεις της αυτονομημένης φυσικής του ατομικότητας, της προσωπικής ετερότητας και ελευθερίας των προσώπων, που συνιστούν το Είναι. Μαρία Κενανίδου | Maria Papacharalambous' proposal within the general frame of the 54th International Art Exhibition ILLUMInazioni – ILLUMInations, constitutes a visual negotiation of the common human issue of the search for joy as a conceptual unification of nations, along with its realization as a process of self-illumination. With its humanism as a connective tissue, her art brings forth the poetics of memory, common and existent through the multicultural amalgam of nations, despite any differences, heterogeneities and detrimental notions of conceiving joy as illumination, transcendence, intertwinement and uninhibitedly liberated communication between people. As antidote, as a means of resistance against the pathology of the culture of fear, her art is neither supracosmic nor futuristical nor eschatological, but purely infracosmic. Through the guidance of information, it aims at the increased performance of social control so that she can give justice to the socio-politico-economic needs and dictates of contemporary consumerist society. She renders conventional compromises doubtful and intrudes upon the social spacetime, desiring to set into motion the unconscious mechanism producing the everyday reality of the beholder against the prepackaged notion of a seemingly belittling and mundane prognostication. It introduces an experience of immersion, an intercontact, which combines different technical systems that replace or increase the feedback in one or more senses, multisensually, based on vision and sight. It proposes «την των τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν», the breaking of the shackles of the allegory of the cave in Plato's Republic, so that it fearlessly emerges into the light, frees its choices in the now, without them being influenced by possibly limiting conditions of its life in the past, by an experience devoid of meaning. It identifies itself with Plato's notion, according to which we can garner the understanding of the good and of joy through the growth of logic, judgement, and knowledge. It attempts, in an educational way, a visual exploration of the psychointellectual level of the beholder, proposing its selfeducation as a phase of the understanding and experiential transcendence of inertia, apathy and spiritual lethargy. With autobiographical motions, it causes sparks for moments of illumination, which can lead us to the realization of the pressing need for changing our way of living our life, with a more authentic, substantial approximation towards things, refuting materialistic aims in life as merely ways of escape from the idea that we are mortals, even though the joy of man is not bound either by matter or space. Joy, as the refusal of empathy, isolation and existential distinctness of the person, of conventional, utopian beautifications and idealistic hallucinations, of social conventionalities and the accused urban preppiness, as an affirmation of the truth of man, in the open and hidden acts of resistance of its autonomous, physical individuality, of its personal otherness and liberation of people, who constitute Being. Maria Kenanidou Curator |